آلزایمر بیماری شایع قرن/ اهمیت تشخیص علائم اولیه و تغییرات رفتاری
تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۶۳۹۳۳
سوال کردنهای تکراری، طول کشیدن زمان انجام کارهای عادی و همیشگی، فراموش کردن اسم اشیاء و حتی اسامی نزدیکترین اعضای خانواده یا فراموش کردن مسیر بازگشت به خانه؛ همه اینها از دسته تغییر رفتارهایی هستند که ما را به یاد یکی از شایعترین بیماریهای بشر در عصر پیشرفت و فناوری میاندازد؛ یکی از آشناترین نامهایی که این روزها میتوان درباره بیماریها و ناهنجاریهای ذهنی شنید و آن بیماری «آلزایمر» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این قبیل تغییر رفتارهای غیرمعمول و گاهی دردسرساز ممکن است از تجربههای تلخ یک بیمار مبتلا به آلزایمر و اطرافیان او باشد که شاهد بروز تدریجی این علائم ناخوشایند و ناراحتکننده در یکی از عزیزترین اعضای خانواده خود هستند.
آلزایمر باعث میشود که فرد مبتلا، به گونهای متفاوت و غیر قابل پیش بینی رفتار کند. برخی از بیماران پرخاشگر و مضطرب میشوند و عدهای دیگر یک سوال یا ژست را بارها تکرار میکنند.
این رفتارها ممکن است باعث فشار و تنش در روابط بیمار با دیگران به خصوص با فردی شود که از وی مراقبت میکند. اما مهم است بدانیم که این رفتارها عمدی نیستند و در یک فرد مبتلا به این اختلال ذهنی عوامل زیر میتواند باعث بروز آنها شود:
ناراحتی جسمانی: به علت بیماری، مصرف دارو …
تحریک زیاد: به علت صداهای بلند، محیط شلوغ و پر رفت و آمد
محیط غریبه: حضور افراد جدید و ناتوانی از شناسایی محیط جدید
وظایف پیچیده: انجام کارهای دشوار منزل و سایر فعالیتهای سخت یا ذهنی
تعاملهای محروم کننده: به خاطر ناتوانی از برقراری ارتباط موثر با دیگران
علت این رفتارها هرچه که باشد، فرد مراقب باید دقت کند که اینگونه رفتارها را شناسایی و راهحل مناسب اتخاذ کند.
در حالی که اکثر افراد تصور میکنند آلزایمر فقط سالمندان را درگیر میکند، اما پزشکان به این نتیجه رسیدهاند که بروز آلزایمر حتی میتواند در سنین جوانی هم رخ دهد.
کدام نشانههای آلزایمر کمتر شناخته شدهاند؟
در حال حاضر تشخیص آلزایمر (شایعترین شکل زوال عقل) با تصویربرداری از مغز یا نوعی نمونهگیری دردناک میسر است که در آن، از مایع مغزی نخاعی قسمت پایین کمر نمونهگیری میشود.
متخصصان در انگلیس میگویند که در پی راهاندازی پروژهای پنج میلیون پوندی با هدف تسریع تشخیص آلزایمر، احتمالا تا پنج سال دیگر آزمایش خون برای تشخیص سریعتر این بیماری در سازمان ملی خدمات سلامت این کشور (NHS) ارائه خواهد شد.
کمتر از دو سوم مبتلایان به زوال عقل در انگلیس، برای تشخیص ابتلا به این بیماری فرصت معاینه شدن پیدا کردهاند و بسیاری از آنها ممکن است مدتها منتظر نوبت بمانند. مرکز پژوهش آلزایمر بریتانیا و انجمن آلزایمر میکوشند با همکاری موسسه ملی پژوهش سلامت و مراقبت انگلیس، اخذ آزمایش خون را در سازمان ملی خدمات سلامت و دسترسی به افراد بیشتر برای آزمایش خون و کمک به تشخیص سریعتر احتمال بیماری در آنان به واقعیت بدل کنند.
هرچند ممکن است هنوز بسیاری از مردم به اشتباه زوال عقل را همان آلزایمر بدانند، اما آلزایمر، تنها نام یکی از بیماریهای زیرمجموعه زوال عقل و در واقع شایعترین شکل آن استدکتر «سوزان کولهاس»، مدیر اجرایی پژوهش و مشارکت در مرکز پژوهش آلزایمر بریتانیا در این باره میگوید: انتظار داریم افراد بیشتری برای تشخیص به ما رجوع کنند، از آنها انتظار داریم در سن پایینتر پا پیش بگذارند و انتظار داریم با نشانههای خفیفتر به ما رجوع کنند.
بسیاری از مردم میدانند آلزایمر که در اثر تجمع موادی به نام «آمیلیوئید» و «تائو» در مغز ایجاد میشود به بروز مشکلات شناختی میانجامد.
«تیم بینلند»، سرپرست دانش و یادگیری انجمن آلزایمر انگلیس و نویسنده کتاب «بازیهای ذهن»، میگوید: افراد مختلف علائم متفاوتی از این بیماری را بروز میدهند، اما شایعترین نشانههای فرد مبتلا به آلزایمر، مشکل در شکلگیری خاطرات جدید در حافظه است.
وی ادامه میدهد: اگر فردی مبتلا به زوال عقل از نوع آلزایمر در میان نزدیکان خود داشته باشید، میدانید که اغلب وقتی به آنها پاسخ چیزی را میگویید، پس از پنج دقیقه بعد دوباره همان سوال را میپرسند، چون آنچه گفتهاید، به یاد نمیآورند.
مشکلات بینایی
اما کدام نشانهها در این بیماری کمتر شناخته شدهاند؟ از متخصصان خواستهایم در مورد نشانههای اولیه هشداردهنده این بیماری صحبت کنند و یکی از مهمترین آنها مشکلات بینایی بود.
بینلند میگوید: اگر فردی تازه به آلزایمر مبتلا شده باشد، ممکن است مشکل حافظه داشته باشد، اما به احتمال زیاد نشانههایی دارد که ما آنها را نامعمول مینامیم.
این متخصص میگوید: شکلی از این بیماری، بر قسمت پسین مغز تاثیر میگذارد؛ همانجا که بینایی پردازش میشود و در اثر آن، افراد برای خواندن یا درک سهبعدی دچار مشکل میشوند. آنها اغلب به سراغ چشمپزشک میروند و فکر میکنند مشکل در چشمشان است، اما در واقع چشمشان خوب کار میکند؛ این مغز است که پردازش نادرستی از تصاویر و اشیاء ارائه میدهد.
گفتار و زبان
دکتر «امر مکسویینی»، مدیرعامل و مشاور پرتوشناسی عصبی در «کاگنیشن هلت» در این رابطه میگوید: اختلال در گفتار و زبان نیز میتواند نشانگر علائم اولیه باشد، مثل ناتوانی در یافتن کلمه مناسب یا استفاده از توضیحی جایگزین برای بیان یک کلمه، مثلا به جای «قلم» بگوییم «چیزی که با آن مینویسیم.»
وی افزود: پاره شدن رشته افکار، از بین رفتن تسلط کلامی و تجربه مشکل ارتباطی نیز میتواند از نشانههای کمتر شناخته شده باشد.
رفتار و خلقوخو
در اثر آنچه «آلزایمر نوع قدامی» نامیده میشود و بر بخش پیشین مغز تاثیر میگذارد، تغییرات خلقوخو یا شخصیتی رخ میدهد.
دکتر بینلند میگوید: بخش پیشین مغز مسئول تنظیم رفتار و انگیزه ما است. بنابراین، کسی که به آلزایمر نوع قدامی مبتلا شده باشد، اغلب تغییرات رفتاری دارد.
وی ادامه داد: افراد مبتلا به این نوع از بیماری ممکن است وسواسی باشند یا نتوانند احساسشان را کنترل کنند. ممکن است در روابطشان با دیگران خیلی رک باشند. بنابراین، گونهای تغییر شخصیتی در این افراد دیده میشود که به طور معمول در مبتلایان به زوال عقل شایع نیست.
در صورت مشاهده و تشخیص نشانهها چه باید کرد؟
بینلند میگوید: در ابتلا به آلزایمر، افراد مبتلا اغلب درک نمیکنند که به این بیماری مبتلا هستند و فکر میکنند حالشان خوب است و به همین دلیل است که معمولا دوستان یا اعضای خانواده بیمار، نشانههای اولیه هشداردهنده را تشخیص میدهند.
او به ویژه به جوانترها توصیه میکند که در هر صورت، مهم است که در وهله نخست به پزشک عمومی رجوع شود.
او میگوید: اختلالهای زوال عقل چندان هم رایج نیستند و بنابراین اگر یکی از این نشانهها را دارید، ممکن است مربوط به مشکل دیگری باشد.
مثلا برخی از تغییرات رفتاری ممکن است به دلیل مشکلات رابطه، استرس در محل کار یا یائسگی باشد. با این حال تشخیص به موقع برای تضمین نتیجه دلخواه در مورد کسانی که مبتلا تشخیص داده شدهاند مهم است.
دکتر مکسویینی نیز در این رابطه تاکید میکند: هرچند نشانهها ممکن است ناشی از دلایل درمانپذیر باشد، تشخیص به موقع آلزایمر فرصتهایی برای انجام مداخله پیشگیرانه پدید میآورد.
به گزارش ایندیپندنت، پیشرفتهای مستمر در پژوهش آلزایمر به ویژه تولید داروهای نسل جدید بر اهمیت دسترسی به موقع به امکان آزمایش و تشخیص سریع برای بهرهمندی هر چه بیشتر در کاهش یا توقف پیشرفت این بیماری و نشانههای آن، تاکید دارد.
از پرسشهای تکراری تا فراموشیهای روزمره؛ مراحل پیشرفت بیماری آلزایمر
سایت "وب ام دی" در مطلبی در این باره به برخی از مراحل بروز و پیشرفت بیماری آلزایمر اشاره کرده است:
۱) رفتارهای به ظاهر طبیعی
در مراحل اولیه شروع بیماری آلزایمر نمیتوان علائم خاصی را در فرد مبتلا مشاهده کرد. تنها با آزمایشهای تخصصی میتوان نوع فعالیت مغز را ارزیابی کرد و نشان داد آیا فرد به بیماری آلزایمر مبتلا شده است یا خیر؟ هرچه فرد مبتلا به مراحل بعدی این بیماری نزدیک میشود میتوان تغییرات و نوسانات بیشتر و بیشتری را در تواناییِ تفکر و تعقل او مشاهده کرد.
۲) تغییرات خفیف و نامحسوس
در این مرحله نیز ممکن است در رفتارهای فرد مبتلا به آلزایمر تغییرات محسوسی مشاهده نشود. هرچند با مرحله اول تفاوتهایی دارد با این وجود حتی ممکن است پزشک متوجه این تغییرات نشود. از جمله این تغییرات رفتاری میتوان به فراموش کردن لغات یا جا گذاشتن اشیاء و وسایل اشاره کرد. در این مرحله، بروز علائم آلزایمر در فعالیتهای روزمره فرد خللی ایجاد نمیکند همچنین باید توجه داشت این علائم ممکن است نشانه آلزایمر نباشد و میتواند از بالا رفتن سن ناشی شود.
۳) تحلیل رفتن قدرت تفکر در حد خفیف
در این مرحله است که میتوان تغییرات ظاهری در قدرت تفکر و استدلال فرد را مشاهده کرد از جمله فراموش کردن مطلب مطالعه شده، مطرح کردن پرسشهای مکرر در مورد یک موضوع، مشکل در برنامهریزی یا ساماندهی امور یا فراموش کردن نام افراد هنگام ملاقات آنان.
۴) کاهش متوسط قدرت تفکر
در این دوره بروز مشکل در تامل و تفکر نسبت به مرحله سوم آشکارتر میشود و در عین حال علائم جدیدتری هم بروز میکند از جمله اینکه بیمار جزئیات اطلاعات مربوط به خود را فراموش میکند، فصل و ماه و تاریخ را از یاد میبرد و حتی در هنگام آشپزی یا حتی سفارش غذا از یک منوی آماده مشکل پیدا میکند.
۵) بروز علائم نسبتا شدید
در این مرحله بیمار حتی اینکه در چه مکان و چه زمانی قرار دارد را هم فراموش میکند. همچنین ممکن است در به یادآوردن آدرس، شماره تلفن و مدرسهای که در آن تحصیل میکرده دچار مشکل شود و حتی انتخاب نوع لباس مناسب هر فصل برایش کاری دشوار شود.
۶) بروز علائم ذهنی و رفتاری شدید
همزمان با پیشرفت بیماری آلزایمر، فرد ممکن است چهرهها را به یاد آورد، اما اسامی آنان را فراموش میکند. همچنین ممکن است در تشخیص افراد از یکدیگر دچار مشکل شود علاوه بر این فرد دچار توهماتی میشود. بهطور مثال ممکن است تصور کند لازم است در محل کار حاضر باشد درحالیکه اصلا شاغل نیست.
۷) بروز علائم بسیار شدید بیماری
در این مرحله از بیماری بسیاری از فعالیتهای اصلی و حیاتی فرد از قبیل خوردن، راه رفتن و نشستن تحت تاثیر قرار میگیرد و روال عادی زندگی در بیشتر موارد برای بیمار مختل میشود.
افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر در بیماران قلبی
بنابر مطالعه موسسه تخصصی و فناوری «آکو»، بررسیهای مختلف نشان میدهد که بین بیماریهای قلبی - عروقی و آلزایمر میتواند ارتباط وجود داشته باشد. افراد مبتلا به بیماریهای قلبی بیشتر مستعد ابتلا به زوال عقل هستند که منجر به بیماری آلزایمر میشود. این واقعیت که فردی که از بیماری قلبی رنج میبرد در معرض افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا، سطح کلسترول بالا، دیابت یا زوال عقل است به افزایش خطر ابتلا به آلزایمر کمک میکند.
آلزایمر، شایعترین نوع زوال عقل است
زوال عقل عارضهای است که میتواند در اثر بسیاری از بیماریها یا آسیبهای مختلف ایجاد شود که به طور مستقیم و غیرمستقیم به مغز آسیب میرساند. هرچند ممکن است هنوز بسیاری از مردم به اشتباه زوال عقل را همان آلزایمر بدانند، اما آلزایمر، تنها نام یکی از بیماریهای زیرمجموعه زوال عقل و در واقع شایعترین شکل آن است. مطالعات نشان میدهد که ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد ابتلا به زوال عقلی یا دمانس، شامل آلزایمر میشود.
انواع دیگر زوال عقلی عبارتند از زوال عقل عروقی، زوال عقل با اجسام لویی (رسوب غیرطبیعی پروتئین در داخل سلولهای عصبی) و گروهی از بیماریهایی که به زوال عقل فرونتومپورال (دژنراسیون لوب فرونتال مغز) منجر میشوند.
زوال عقل همچنین ممکن است پس از سکته مغزی یا در ارتباط با عفونتهای خاص مانند ایدز، در نتیجه مصرف الکل، آسیبهای فیزیکی مکرر به مغز (معروف به انسفالوپاتی تروماتیک مزمن) یا کمبودهای تغذیهای ایجاد شود. مرزهای بین اشکال مختلف زوال عقل نامشخص است و اشکال مختلط اغلب با هم وجود دارند.
براساس آمار بهروز شده در سایت سازمان جهانی بهداشت (WHO) در حال حاضر بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل هستند و همچنین هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون مورد جدید ابتلا به این بیماری گزارش میشود.
آمار این سازمان همچنین نشان میدهد که بیش از ۶۰ درصد مبتلایان به زوال عقل از کشورهای کمدرآمد یا با درآمد متوسط هستند.
منبع: ایسنا
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی بهداشت و درمانمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: آلزایمر زوال عقل تغییرات رفتاری بیماری آلزایمر فرد مبتلا بیماری ها فراموش کردن زوال عقل بروز علائم شایع ترین نشانه ها رفتار ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۶۳۹۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هوش مصنوعی در جستجوی راز آلزایمر: کاوش در ارتباط بین روده و مغز!
عصر ایران - به تازگی از یادگیری ماشینی برای پیش بینی نحوه اتصال متابولیت های ایجاد شده در روده با گیرنده های موجود در روده و مغز استفاده بسیاری شده است.
مجموعه ای از متابولیت ها و جفت های متصل شونده به گیرنده که اخیرا توسط محققان ایجاد شده اند، می توانند به منظور روشن کردن نقش میکروبیوم در بیماری آلزایمر مورد استفاده قرار گیرند.
محققان کلینیک کلیولند ویژگی های بیش از 1 میلیون جفت بالقوه متابولیت و گیرنده را ارزیابی کرده اند تا ببینند که کدام یک از آنها می توانند به یکدیگر متصل شوند. با شناسایی متابولیت های متصل به گیرنده های خاص، محققان توانستند مسیرهای بیولوژیکی را که این متابولیت ها ممکن است تحت تاثیر قرار دهند و همچنین هدف برخی از گیرنده ها را شناسایی کنند.
مطالعه مورد نظر از طریق مجله سل ریپورتز در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. نویسنده اصلی این تحقیق دکتر Feixiong Cheng، مدیر مرکز ژنوم کلینیک کلیولند، در یک بیانیه مطبوعاتی توضیح داد:
«متابولیت های روده کلید بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی در بدن ما هستند و همانطور که میدانیم برای هر کلید قفلی وجود دارد. البته مشکل این است که ما ده ها هزار گیرنده و هزاران متابولیت در بدن خود داریم و تشخیص اینکه کدام کلید با کدام قفل جفت و جور می شود، روندی کند و پرهزینه به شمار می رود. به همین دلیل است که تصمیم گرفتیم از هوش مصنوعی استفاده کنیم.»
سلامت روده چگونه بر سلامت مغز تاثیر می گذارد؟وجود برخی متابولیت ها در روده تا حدی نشان دهنده حضور باکتری های خاص در این محیط است، زیرا این متابولیت ها از طریق تجزیه مواد غذایی در روده توسط باکتری ها ایجاد می شوند.
بیماری آلزایمر پیش از این نیز با تغییرات مشخص در میکروبیوم روده در انسان مرتبط شده است و احتمالا روده به واسطه نقشی که در عملکرد ایمنی دارد بر سلامت مغز اثر می گذارد. این مطالعات از طریق سری مجلات ناشر بریتانیایی بایومد مرکزی قابل دسترسی هستند.
دکتر استیو گندرون متخصص ایمونولوژی و غدد درون ریز که در مطالعه اخیر شرکت نداشته، در توضیح مکانیسم های احتمالی قیاس زیر را انجام داده است:
«روده را به عنوان یک بازار شلوغ تصور کنید که در آن انواع مواد شیمیایی مبادله می شوند. این مواد شیمیایی می توانند از جریان خون استفاده و به ایستگاه مرکزی مغز راه پیدا کنند. دانشمندان معتقد هستند که این خط ارتباطی ممکن است بر سلامت مغز اثر بگذارد زیرا اگر بازار (روده) شروع به فروش اقلام نامناسب (مانند مواد شیمیایی التهابی) کند، احتمال ابتلا به زوال مغز وجود خواهد داشت، یعنی همان مشکلی که در آلزایمر می بینیم. درست شبیه به این که از مواد فاسد در پخت کیک استفاده شده باشد!»
در حالی که نقش سیستم ایمنی در بیماری آلزایمر به خوبی شناخته نشده است، تحقیقات التهاب را با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط می دانند و در این زمینه هم نظر هستند که التهاب مزمن می تواند در شروع بیماری مذکور نقش داشته باشد.
دکتر چنگ، نویسنده اصلی مطالعه، اضافه می کند: «بیماری آلزایمر یک بیماری چالش برانگیز به دلیل عدم وجود درمان موثر است. با این حال محور مغز-روده پتانسیل بالایی به منظور درمان اختلالات مغزی از خود نشان داده است.»
استفاده از هوش مصنوعی برای کشف مسیرهای نهفته در پس بیماری در آلزایمراگر بتوان از اتصال مضر متابولیت ها با گیرنده ها جلوگیری کرد، احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را نیز می توان کاهش داد. برای شناسایی جفت های متصل شونده، محققانی که در مطالعه حاضر بودند ابتدا یک تجزیه و تحلیل ژنتیکی برای شناسایی رابطه میان 408 گیرنده و بیماری آلزایمر انجام دادند.
محققان با استفاده از کد ژنتیکی این گیرنده ها، از منابع هوش مصنوعی (AI) موجود برای پیش بینی شکل پروتئین های قابل اتصال، استفاده کردند. این روش دید خوبی از شکل نواحی اتصال گیرنده ها به دست می دهد.
در ادامه محققان توانستند پیش بینی کنند که کدام متابولیت ها و چگونه به این گیرنده ها متصل می شوند. بیشتر متابولیت های کشف شده لیپید یا متابولیت های لیپید مانند بودند.
و اما اهداف درمانی جدید برای آلزایمر؟محققان همچنین چگونگی پاسخ این گیرنده ها به میکروبیوم افراد مبتلا به بیماری آلزایمر را بررسی کردند. آنها با بررسی باکتری هایی که در میکروبیوم افراد مبتلا به بیماری آلزایمر فراوان هستند، دو متابولیت آگماتین و فنتیل آمین را شناسایی کردند که به ترتیب توسط باکتروئیدس فراژیلیس و رومینوکوک به وفور تولید می شوند.
سپس محققان تصمیم گرفتند با استفاده از سلول های بنیادی افراد مبتلا به آلزایمر، تاثیر این متابولیت ها را بر نورون های بیماران زیر نظر بگیرند.
آنها دریافتند که آگماتین سطوح p-tau181، p-tau205، و تاو کل را کاهش می دهد. مطالعات بیشتر روی فنتیل آمین نیز نشان داد که این متابولیت به طور قابل توجهی سطوح p-tau181، p-tau205 و تاو کل را در نورون ها به صورت وابسته به دوز کاهش می دهد.
این یک یافته امیدوار کننده است، زیرا تجمع بیش از حد پروتئین تاو با ایجاد بیماری آلزایمر مرتبط است.
چنگ گفت: «در مطالعات کنونی، ما صرفا فسفوریلاسیون تاو را اندازهگیری کردیم، زیرا فسفوریلاسیون تاو یک سنجش قوی و دقیق است. ما همچنین در حال انجام مطالعات پیش بالینی (حیوانی) بیشتری برای بررسی دقیق تر اثربخشی متابولیت های روده (به عنوان مثال، آگماتین) هستیم و ممکن است آن را در آزمایشات آینده و در افراد مسن نیز پیگیری کنیم.»
نویسندگان مطالعه خاطرنشان می کنند که 99 درصد از آزمایشات بالینی در مورد مداخلات دارویی برای بیماری آلزایمر موفقیت آمیز نبوده است و چنگ اضافه می کند که یافته های آنها می تواند به یک هدف جدید اشاره کند:
«این موضوع دقیقا همان فرضیه ما را شکل می دهد: بهبود سلامت روده ممکن است بر سطوح تاو در مغز تاثیر بگذارد، از بیماری آلزایمر پیشگیری یا حتی آن را درمان کند. با این حال، برای بررسی بیشتر این فرضیه به تحقیقات بیشتری در آینده نیاز داریم و اکنون با استفاده از نمونه های حیوانی و انسانی روی آن کار می کنیم.»
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: سلامت روده چه ربطی به سلامت روانی دارد؟/ این مطلب را حتما بخوانید